|
(Bez pisanog odobrenja autora tekstova nije dozvoljeno preuzimanje sadržaja portala www.svetazemlja.info u komercijalne svrhe. Za detalje sadržaja i upite pišite na email: njonic@yahoo.com. Zakon o autorskom i srodnim pravima 2009,2011,2012.)// nov.2014
Sakralna geografija je pravac kulturne geografije koji istražuje spektar odnosa kulturne grupe prema prostoru. Ona razmatra te odnose kroz prizmu religioznih tradicija, koja uvek ima određenu geografsku komponentu. Metod istraživanja je ovde principijelno drugačiji nego u geografiji religija. Ovde se ne istražuje religija u prostoru, nego prostor u religiji tj. predmet istraživanja su sami kulturni obrasci, sakralni tekstovi, stereotipi ponašanja, a zadatak istraživača je da otkrije specifiku odnosa određene religije prema prostoru.
Svaka religija ima specifične relacije prema prirodnoj geografskoj sredini, a elementi te sredine mogu se identifikovati u njihovim dogmama i terminologiji. Na primer, hrišćanstvo je rođeno u Palestini, i opisi klasičnih biblijskih predela postali su neodvojivi deo hrišćanske kulture, dobili odraz u evropskom slikarstvu i literaturi(istovremeno svaki evropski narod ima i svoj nacionalni predeo, kojem takođe pripisuje sakralne karakteristike).
Prostor sa gledišta većine religijskih tradicija na određen način je polarizovan, u njemu se izdvajaju sveti gradovi, reke, planine i drugi geografski objekti koji su postali objekti poklonjenja, gde dolaze hodočasnici.
Danas broj posetilaca sakralnih mesta raste usled razvoja religioznog turizma. Prema Asocijaciji za upravljanje religioznim konferencijama(Religious Conference Managgement Association), religiozni turizam je u ekspanziji. Taj segment turističke potražnje porastao je od4,4 na14,7 mil. putovanja između1994. i2006. godine(www.rcmaweb.org).
Jerusalim– sakralni centar hrišćanstva
Jerusalim („mesto mira“) je sveto mesto za tri religije– judaizam, hrišćanstvo i islam. To je istorijsko i geografsko mesto početka hrišćanske religije. Za hrišćane Jerusalim je slika Nebeskog Jerusalima, grada Božijeg (jevanđelista Mateja ga nazivaHagia Polis – Sveti grad). Muslimani ga nazivajuEl Kuds (Sveti). Jerusalim leži u centralnim Judejskim brdima, na rubu vododelnice između zapadne i istočne padine. Zapadna padina je kišovita oblast mediteranske vegetacije, zelenih šuma, razvijene poljoprivrede i većinski sedelačkog stanovništva. Istočna padina je Judejska pustinja, žućkastosivih kamenitih brda i divljih jaruga, s grupicama šatora arapskih nomada. S istog mesta u kišni dan vidimo čudesan kontrast: na zapadu u šumovitim brdima i klancima pada kiša, a na istoku u pustinjskom prostranstvu sija sunce. Grad je oduvek bio okrenut pustinji. Njegovi proroci i prognanici uvek su se njoj vraćali u okrilje. Ona počinje odmah iza Skopusa i Maslinove gore– dva susedna brda koja gledaju na grad s istoka– i spušta se prema golim obalama i slanim vodama Mrtvog mora, na samo tridesetak kilometara od grada. Taj ambis, koji zjapi Jerusalimu s istoka, privlači grad na način koji je teško racionalno objasniti. „Tlo te pustoši je kamenito, pejzaž grandiozan i strašan. U starini je sigurno izazivao u ljudima
strah, osećanje ranjivosti, melanholije, sopstvene ništavnosti i podređenosti kapricima surovog Boga. Odatle su došli prvi Jevreji prešavši reku Jordan; Rimljani i Arapi takođe“ (NastićD., 1997. s. 5). U tom gradu su svetilišta tri velike religije– muslimanska Kupola na steni, jevrejski Zid plača i hrišćanska crkva Svetog groba.
izvor: Mirko Grčić, Sakralna geografija pravoslavlja, Banja Luka,2010
|
Značaj
